«سعدي در زبانهاي جهان» عنوان مقالهاي از ع. روحبخشان است که در شماره آتي فصلنامه آينه ميراث به كوشش مركز پژوهشي ميراث مكتوب به چاپ خواهد رسيد. اين مقاله به زبانهاي مختلف براي پژوهندگان ادب فارسي ارايه ميشود.
ترجمه تازهاي از گلستان در سال گذشته منتشر شده که علاوه بر ترجمه، کتابشناسي مفيدي نيز از گلستان ارايه داده است که دربردارنده صورت تقريبا کاملي از چاپها و ترجمههاي مختلف از گلستان است.
مقاله ع. روحبخشان در بردارنده اين بخش از كتاب است. وي معتقد است كه ترجمه از زبانهاي ايراني، به ويژه فارسي، به زبانهاي ديگر مخصوصا تركي، عربي و اروپايي پيشينهاي دراز دارد. ترجمه از زبان فارسي به زبانهاي اروپايي در ابتدا از متون علمي آغاز شده كه عمدتا به زبان لاتين انجام ميگرفت.
با افزايش آشنايي اروپاييان با ايران و ايرانيان، توجه به زبان و ادب فارسي و فرهنگ ايراني گسترش يافت و در اين ميان فردوسي، سعدي و آثارشان با اقبال بيشتر روبهرو شدند. حتي امروز هم سعدي و فردوسي از توجه بيشتر برخوردارند، چنان كه در سال گذشته ترجمه تازهاي از گلستان سعدي انتشار يافته است.
ترجمه فارسي اين كتاب به لطف هرمز همايونپور انجام شد و اصل كتاب به دست استادي آمريكايي به نام «ويلر تكسون» توسط انتشارات «آيبكس» همراه با متن فارسي منتشر شده است. كتاب از هفت بخش: مقدمه، متن فارسي با ترجمه انگليسي در صفحه مقابل، نسخه بدلها، صورت اسامي خاص مندرج در متن، كتابشناسي گلستان، واژهنامه فارسي، واژهنامه عربي تشكيل شده است.
در اين ميان صرف نظر از تازگي ترجمه، آنچه جلب نظر ميكند وجود بخش كتابشناسي گلستان است كه صورت تقريبا كاملي از چاپهاي مختلف گلستان در ايران و كشورهاي ديگر و نيز ترجمههاي گلستان به زبانهاي گوناگون است كه به لحاظ تازگي، اهميت كار و نيز آگاهي از آنچه تاكنون در بيرون از مرزهاي ايران درباره گلستان انجام شده است، ترجمه توضيحي اين بخش همراه با عنوانهاي اصلي ارايه ميشود. اين صورت برحسب ترتيب تاريخ ترجمه تنظيم شده است.
در بخش ديگر مقاله روخبخشان، این گونه آمده است که سعدي همچون تني چند از بزرگان ادب، فرهنگ و هنر ايراني و فارسي چونان حافظ و فردوسي همواره مورد توجه علاقهمندان، بدخواهان و ناقدان بوده و دهها شرح و تفسير درباره آثار او مخصوصا گلستان به نگارش درآمدهاند كه نمونه آنچه به گلستان مربوط است به خط انگليسي در پايان بخش كتابشناسي با نام «انتقادها، شرحها و تفسيرها» آمده است.
بيشتر اين يادداشتها فارسي هستند و جدا از يادداشتهاي ديگر به زبانهاي آلماني، ارمني، انگليسي، اويغور، ايتاليايي، بلوچي، پروونسال، تركي، تركي عثماني و جهموريابي، روسي، رومانيايي، ژاپني، عربي، فرانسوي، قزاقي، كردي (سوراني)، لاتين، لهستاني، هلندي، هندي (سنكسريت)، هنگريايي (مجارستاني) به خط فارسي برگردانده، و به ترتيب الفباي فارسي تنظيم شده است.
نظر شما